Eski zamanlarda uygulanan takas(trampa, mübadele)
yöntemi birçok güçlükler doğurmaktaydı. Bu nedenle insanlar malın mall değişimi yerine başka bir değişim aracı buldu: Para.
Paranın İşlevleri
- Ortak bir değer ölçüsü. Tüm mal ve hizmetlerin değeri para ile ölçülebilir.
- Ortak bir değişim aracı.
- Tasarruf aracı.Bu özelliğini sürdürebilmesi için zamanla değer kaybetmemelidir.
- Borç ödeme aracı.
- Ekonomi politikası aracıdır.
Paranın Çeşitleri
- Mal Para: İlk toplumlarda başka malların değişiminde kullanılan mallardır. Ör: deri, midye kabuğu, tütün.
- Temsili Para veya Kağıtan Para: Altın ve gümüş sertifikalar, banknot, kağıt para ve ufaklık para(metal para) bu türdendir.Ufaklık parada paranın yapıldığı maddenin değeri ile üzerinde yazan değer farklı olmalıdır.Enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde değerli metalden yapılmış ufaklık paralar metali kendisinden daha değerli olduğu için piyasadan kaybolmuştur.Bu kavram Gresham's law(Gresham'ın kanunu) adıyla bilinen "bad money drives out good"(kötü para iyiyi safdışı eder) kanunuyla anlatılabilir.
- Kaydi Para(Banka Parası): Özellikle gelişmiş ülkelerde ödemelerin büyük kısmı bizzat para ile yapılmaz. Borçlu kimse borcunu çek ile ödediğinde çeki alan kimse ya da firma bankadan nakit almayacak fakat çek tutarını kendi hesabına yazdıracak veya aktaracaktır. Kaydi para diğer adıyla banka parası gözle görülür bir para değildir.
Ekonomi nedir? Temel kavramlar
Bankalar ve Para yaratma süreci
Para arzı ve Talebi
Enflasyon, Deflasyon, Stagflasyon, Devaluasyon
Para Politikası Araçları ve Merkez Bankası
Milli Gelir
İstihdam kavrami
Yatırım Teorisi
Milli Gelir Genel Dengesi